XperieSense: oudere IT’er kan bijdragen aan oplossen talententekort
Maatschappij en samenleving digitaliseren. IT wordt steeds belangrijker, voor alles van industrie tot dienstverlening, onderwijs en gezondheidszorg, basisprocessen tot en met de meest vergaande innovatietrajecten. Maar waar de vraag naar IT’ers in allerlei soorten en maten sterk groeit, stijgt het aanbod niet mee. Automation van IT zelf kan helpen, maar ook het efficiënter inzetten van bestaande hulpbronnen. Een goed voorbeeld is de oudere IT-werknemer. Met die gedachte in het achterhoofd, kwamen drie IT-veteranen bij elkaar. Hun bijdrage aan het tekort aan IT-talent is XperieSense, dat de oudere IT’er en opdrachtgever bij elkaar moet brengen.
Coks Stoffer, voorheen onder meer managing director van Cisco en DXC Technology, behoort inmiddels tot de groeiende groep gepensioneerden. Maar dan wel een gepensioneerde die naar eigen zeggen betrokkenheid wil houden met de IT-sector. “Niet alleen de techniek zelf, maar vooral de impact ervan op bedrijfsleven en maatschappij, de nieuwe mogelijkheden die het biedt.”
Die betrokkenheid bracht hem samen met René Steenvoorden en Menno Vlietstra. Laatstgenoemde heeft diverse CIO-rollen in Nederland (Vopak, Philips, Leaseplan) vervuld en is daarna naar het buitenland gegaan, onder meer voor Roche en Cognizant. Nu is hij voor een Duits bedrijf werkzaam in Zwitserland. En Steenvoorden heeft er inmiddels ook al 30 jaar in de IT op zitten, de laatste 20 jaar als CIO en CDO. Onder meer bij Procter & Gamble en Essent, de Rabobank en de afgelopen zes jaar bij Randstad.
Passie voor digitalisering
“We hebben allemaal een passie voor digitalisering en IT en vroegen ons af: waar kunnen we een bijdrage leveren”, stelt Stoffer. “Zo kwamen we op het idee dat een nieuwe blik op de arbeidsmarkt niet onbelangrijk is. De IT-markt blijft zich kenmerken door schaarste. Daarnaast zie je dat veel 55-plussers actief willen blijven, en datzelfde geldt voor gepensioneerden. Werkgevers vinden meer diversiteit ook belangrijk als het gaat om een mix van jong en ouder. Dit speelt wereldwijd. Voor ons reden om te kijken of we er een steentje aan kunnen bijdragen.”
Coks Stoffer: "We willen ons steentje bijdragen aan een oplossing voor het tekort aan IT'ers."
Niet alleen willen steeds meer ouderen graag – al dan niet in deeltijd - blijven werken: werkgevers willen hen ook steeds vaker ook aannemen. En toch blijft er frictie bestaan tussen de twee groepen, merkt Steenvoorden. “Dat heeft er onder meer mee te maken dat oudere werknemers vaak niet gewend zijn hun netwerk te onderhouden of zich aan de markt te presenteren. Ze zijn vooral bezig geweest met hard werken. Bij werkgevers is er een zekere terughoudendheid omdat ze niet altijd goed weten hoe ze oudere werknemers het beste kunnen inzetten, of hen als bedreigend zien voor de jongere IT’ers. Dat is een soort koudwatervrees. Met onze expertise en ons netwerk denken we hier in te kunnen bemiddelen.”
Bijdragen met kennis en ervaring
Het drietal ging vervolgens veel kopjes koffie drinken met oudere en gepensioneerde werknemers om te achterhalen of hun aannames ook klopten. “Een deel van hen wil nog werken”, bleek volgens Steenvoorden, “maar raakt door de leeftijd net tussen wal en schip. Een deel hoeft niet meer te werken maar wil dat nog graag , eventueel in deeltijd. Zij hebben zeker niet de ambitie om anderen te verdringen of een hoog inkomen te hebben. Ze willen vooral nog wat bijdragen met hun kennis en ervaring en nog actief zijn in een leuk team.”
Andere kopjes koffie bij werkgevers onderstreepten hun worsteling op de arbeidsmarkt, iets dat terugkomt in de leeftijdsopbouw van IT’ers zoals die onder meer door het CBS wordt geschetst: een steeds grotere groep 55-plussers en 75-plussers, een krimpende groep 35-55-jarigen. Steenvoorden: “In 2040 zal een kwart van de bevolking 65+ zijn. Dan heb je dus in combinatie met de groeiende digitalisering en schaarste een behoorlijk probleem. En dat hoeft helemaal niet. In Nederland is nu 2,5 procent van de beroepsbevolking al een gepensioneerde die in deeltijd blijft werken. Er zijn dus absoluut kansen als je deze groep en werkgevers samenbrengt.”
Schurende tekorten
De tekorten zijn de laatste vijf jaar echt gaan schuren, merkte ook Vlietstra. Bij veel ondernemingen nemen digitaliseringsprojecten in aantal en omvang toe. Steeds meer vacatures blijven echter onvervuld. En steeds meer IT-werknemers stoppen er op hun 60ste mee. “Bovendien is het voor veel 55-plussers ondanks alle vraag vaak moeilijk om een baan te vinden. Wel lijkt er een lichte kentering te zijn. Ik was onlangs op de jaarlijkse SAP-bijeenkomst voor de DACH-regio. Een aantal CIO’s sprak me na mijn presentatie aan en stelde dat headhunters meer op zoek zijn naar oudere IT-werknemers. Dat is bemoedigend.”
Menno Vlietstra: "Voor veel 55-plussers blijft het moeilijk om een baan te vinden."
Stoffer benadrukt dat de uitdaging op de IT-markt zoals het er nu voor staat, echter alleen nog maar zal groeien. “Digitalisering neemt alleen maar toe, processen zoals automatisering spelen een groeiende rol om zaken zoals de energietransitie en groeiende zorgvraag – om er een paar te noemen - in goede banen te leiden. De vraag naar ICT’ers blijft dus stijgen. Maar zeker onder de groep van 45-55 neemt de uitstroom toe, terwijl de jongere instroom onvoldoende is om dit te compenseren. Ook bij 55-65 jaar is er lichte groei, maar het blijft de uitdaging om de beschikbaarheid vanaf 55 jaar te vergroten. Die mensen zijn er zoals René al zegt wel degelijk, maar er is onvoldoende match tussen vraag en aanbod. Daar willen wij nu in bemiddelen.”
Waar zit de frictie?
Welke IT’ers wil XperieSense dan bemiddelen? Niet de CIO, stelt Steenvoorden, die weet zijn of haar weg meestal ook wel te vinden. “De frictie zit vooral in de lagen er onder. We zien veel vraag naar programma- en projectmanagers, ERP-expert, data scientists, testers en enterprise- en solutions architecten. In deze groep zitten veel harde werkers, die zich echter minder goed weten te profileren. Vraag en aanbod moeten dus beter bij elkaar gebracht worden.”
Vlietstra ziet overigens wel een bepaalde rolverdeling tussen ‘jong’ en ‘oud’. Zo is er ook veel vraag naar ontwikkelaars van nieuwe technologie. “55-plussers zijn hier gemiddeld wat minder goed in dan hun jongere collega’s , maar hebben veel meer ervaring in bijvoorbeeld support of (project-) management. En daarnaast is er wel degelijk een groep 55-plussers die zich technisch doorontwikkelt, vooral op inhoudelijke gebieden zoals security- of data-expertise, of gebieden zoals drone-ontwikkeling.”
Je ziet ook steeds meer de vertaalslag die nodig is tussen technologie en het toepassen ervan, voegt Stoffer toe. “Hoe laat je bijvoorbeeld techniek landen in een organisatie. Daar kun je baat hebben bij mensen die wat meer vlieguren hebben, meer ervaring hebben ook met wat er mis kan gaan en misschien wat minder snel in paniek raken omdat ze weten hoe ze hiermee om kunnen gaan. Oudere werknemers zullen hier eerder rust kunnen brengen en een team kunnen coachen.”
Gemengd team meer succesvol
Overigens, stelt Steenvoorden, is het uitbreiden van een team met oudere werknemers niet het enige dat nodig is. “Uiteindelijk gaat het om diversiteit. Ouderen zijn niet beter dan jongeren, maar ze vullen elkaar aan. Net zoals dat geldt voor een goede mix van mannen en vrouwen, diverse culturele achtergronden, uiteenlopende karakters. Zo’n gemengd team heeft meer kans op succes.”
René Steenvoorden: "Een gemengd team heeft meer kans op succes."
XperieSense wil meer zijn dan een ‘gewoon’ bemiddelingsbureau, maar dan voor oudere werknemers. Ook als het gaat om het matchen van IT-talent met de juiste trainingen en cursussen die zij nodig hebben om opnieuw - of elders - aan de slag te gaan, willen Stoffer, Steenvoorden en Vlietstra helpen bij het vinden van de bomen in het bos.
Daarnaast, stelt Vlietstra, blijkt het niet zo makkelijk te zijn om de discrepantie tussen vraag en aanbod op te lossen. “Wij hebben gemerkt dat het voor zzp’ers en opdrachtgevers lastig is om tot concrete overeenkomsten te komen. We hebben uitgezocht wat hierbij kan helpen, onder meer door te duiden wat de Belastingdienst hierover aan informatie heeft. We willen dus in de breedste zin bemiddelen door een behoorlijk stuk van de administratieve zaken rondom bemiddelen te verzorgen en de contacten in de markt te leggen. Voor het inhoudelijke stuk blijven de werknemer of zzp’er en werkgever natuurlijk verantwoordelijk.”
Lees hier het nieuwsbericht over de oprichting van XperieSense.