Martijn Groenewegen: bijzondere rol voor CIO in techregio Eindhoven

Martijn Groenewegen, CIO gemeente Eindhoven.

Groenewegen heeft, voor hij CIO werd bij de Gemeente Eindhoven, 21 jaar bij de Gemeente Rotterdam gewerkt, waar hij onder meer het Informatiemanagement van de Maasstad vorm heeft gegeven, en betrokken is geweest bij strategieontwikkeling rond IT.

“Werken als CIO bij de Gemeente Eindhoven is een ontzettend interessante stap, onder meer omdat deze regio bijzonder is vanwege Brainport. Het is hier een enorme smeltkroes van technologie en technologiebedrijven en complexe maatschappelijke opgaven zoals groei van de stad, bereikbaarheid, klimaat, leefbaarheid, etc. Kenmerkend aan deze regio dat het bedrijfsleven, de kennis- en onderwijsinstellingen en de overheid nauw samenwerken aan de maatschappelijke opgaven.”

“De regio zit in de lift, en heeft grote ambities voor groei. Maar daar moet de gemeentelijke organisatie ook klaar voor zijn. Als CIO heb ik de opdracht meegekregen om dat mede mogelijk te maken met een moderne, wendbare informatievoorziening, zodat de gemeente die groei kan faciliteren om de schaalsprong mogelijk te maken. Daar willen we slimme oplossingen voor inzetten.”

Regierol

Om een serieuze partij te zijn is het zaak dat de gemeente zowel kennispartner als gesprekspartner kan zijn voor bedrijven in de regio. “Je moet wel weten waar het over gaat. Ook vanwege zaken als ethiek en privacy, wat zeker voor de overheid heel belangrijk is. Bijzonder aan deze regio is dat de organisatiegraad hoog is, onder meer door het samenwerkingsverband Brainport Eindhoven.

Groenewegen heeft een brede opdracht. “Het gaat niet alleen om de inzet van IT, maar bijvoorbeeld ook om het ontwikkelen van digitale vaardigheden. Daar hebben we een traject voor opgezet voor leidinggevenden. Het is daarbij niet de bedoeling dat iedereen een soort IT’er wordt, maar wel dat mensen zich bewust zijn van de mogelijkheden van IT, én van de professionals die ze daarbij helpen. Het gaat dus meer om leiderschap in de digitale wereld dan het worden van een digitaal leider.”

Vaardig

“Je wil wel dat mensen zo vaardig zijn dat ze de mogelijkheden van technologie gaan onderzoeken, en dat ze genoeg vaardig zijn om bijvoorbeeld inzichten uit data te halen. De rol van de CIO is ook om daar bepaalde eisen en voorwaarden aan te stellen, voor een belangrijk deel gerelateerd aan Europese en Nederlandse wetgeving. Dat moet een integraal onderdeel van het werk worden. Zorgen dat mensen by design compliant zijn, is een van mijn grootste uitdagingen als CIO.”

“Ervoor zorgen dat mensen vaardig genoeg zijn om van bijvoorbeeld voorzieningen voor datamanagement en BI gebruik te kunnen maken, zodat alle vereisten op de achtergrond geregeld zijn. Dat is wat we nu aan het doen zijn, en dat is een behoorlijke inhaalslag die hoog op de agenda staat. En die beweging zetten we in met mijn mede-managers uit de business. Dat doen we samen, in een partnerschap. E-governance is om gezamenlijk als uitvoeringseenheden en vakondersteuning begrijpen welke keuzes worden gemaakt voor een goede en betrouwbare informatievoorziening.”

Data

Wat betreft technologie is Eindhoven met verschillende innovaties bezig, waaronder RPA en low code. Ook digital twinning staat op de agenda. En hoog op de agenda staat datagestuurd werken. 

“Maar dat gaat niet vanzelf. Er is veel werk nodig op het gebied van datamanagement en governance; die noeste arbeid is een randvoorwaarde om te komen tot grip op data en metadatering. Je wilt als overheid altijd grip houden op gegevens. Onze investeringen zijn voor een belangrijk deel gericht op de voorzieningen die daarvoor nodig zijn.”

“Ontwikkeling AI

De ontwikkeling van generatieve AI is ontzettend interessant, meent Groenewegen. "Het is bijzonder wat je ermee kunt. Ook kenniswerkers zijn ermee aan het experimenteren, maar de breedte van de mogelijkheden kennen we nog niet. Het zit nog wel in een fase dat we aan het ontdekken zijn wat de functionaliteit en de meerwaarde is en hoe je er zorgvuldig mee omgaat. Dat gebeurt nu door enthousiaste mensen. Het lijkt me evident dat het een belangrijke rol gaat spelen.”

Maar of er generieke functies in zitten die de interactie met de overheid en eerlijk, transparant en makkelijker maken, weet Groenwegen nog niet. "Ook moet je goed kijken naar de risico’s, daar weten we nog niet genoeg vanaf. Het is in ieder geval zaak om daar niet naïef in te zijn, ga dus geen bedrijfsgegevens uploaden om te veredelen. Het is ook niet de oplossing voor alles. Strategisch is het van belang dat we leren hoe we met deze nieuwe mogelijkheden verstandig mee om kunnen gaan.

Security en privacy

Ook security is een belangrijk agendapunt. “Het is belangrijk om daar alert op te zijn. Dat raakt bijvoorbeeld ook aan de discussie over het al dan niet gebruiken van TikTok door ambtenaren. We hebben het niet expliciet verboden, maar hebben het wel vanuit een risicoanalyse technisch onmogelijk gemaakt op de standaard bedrijfsmiddelen die we ter beschikking stellen. Dat werkt beter dan een verbod, dan krijg je een heel andere discussie.”

Privacy tenslotte is een essentieel aspect van zijn werk als CIO. “Voor de politiek in Eindhoven is privacy een belangrijk onderwerp, en ook in de media is er veel aandacht voor. Als gemeentelijke CIO moet je er dus aan bijdragen dat burgers te maken hebben met een betrouwbare en transparante overheid.”