Roy Ikink, Accenture: ‘Adoptie gen-AI groeit ongekend snel’

Roy Ikink, managing director en Technology Lead van Accenture Nederland.

Pulse of Change is een wereldwijd kwartaalonderzoek, waarbij meer dan 2.700 C-suite leiders hun ervaringen en visies deelden over de invloed van technologie (waaronder AI) op hun organisaties en de toekomstige werklandschap. Opvallend is volgens de september-editie onder meer hoe snel topmanagers generatieve AI integreren: bijna 90 procent gebruikt het wekelijks en voor een kwart is het een dagelijkse routine.

Enkele voorspellingen uit het onderzoek zijn:

• In 2024 zal er naar verwachting 25% meer geïnvesteerd worden in Data/AI dan in 2023.
• AI-adoptie: hoewel het potentieel duidelijk is, heeft slechts een derde aanzienlijk geïnvesteerd.
• Voornaamste uitdaging: het ontwikkelen van een effectieve datastrategie is voor 50% van de bedrijven het grootste obstakel.
• Optimisme: 60 procent is positief over de invloed van AI op hun teams.
• Training: 60 procent van de bedrijven heeft al minstens de helft van hun werknemers getraind in AI-gerelateerde vaardigheden. Slechts een beperkt aantal (5%) heeft alle medewerkers opgeleid.

Opvallende conclusies

Wat is de top 3 van opvallende conclusies volgens Ikink? Allereerst neemt de groei in technologie-investeringen bovengemiddeld toe, stelt hij. Het percentage dat naar AI, data, security, digitalisering in het algemeen gaat, groeit zelfs harder dan het GDP van Europese landen. Een echte trendbreuk, want jarenlang gingen de groei van GDP en IT-ontwikkeling ongeveer tegelijk op.

“Ook de snelheid van adoptie van AI groeit. De S-curve bij AI zie je sneller omhoog gaan dan bij eerdere technologie-revoluties, zoals de smartphones, videobellen of de cloud, zelfs sneller dan bij blockchain of de Metaverse. Generative AI kwam begin dit jaar in het nieuws en binnen de kortste tijd hadden vele miljoenen een ChatGPT- of Bard-account.”

Hetzelfde geldt voor de breedte van adoptie. 99 procent van de respondenten zegt dat ze het komend jaar aan de slag willen met AI. “Dat is echt bizar veel. Als je dat vergelijkt met een fenomeen als cloud. De adoptie zweefde het ene jaar rond de 45 procent, dan weer 50, soms zelfs 60 procent. Maar ik kan me niet herinneren dat ik ooit 99 procent gezien heb.”

Is de motivatie erachter positief of negatief? Vaak hoor je dat het vooral gaat om de vrees voor ‘missing out’.

Roy Ikink: “Die fear of missing out zie je zeker terugkomen. Misschien niet zozeer in sectoren zoals de zorg, waar de concurrentie beperkt is. Maar denk aan ontwikkelingen in sectoren zoals reizen, waar een disruptieve platform-startup zoals Booking.com opeens enorm groeide. Afhankelijk van het type business zal dat bij AI ook zeker kunnen gebeuren, bijvoorbeeld als het gaat om uitzendwerk. Maar de motivatie van meer productiviteit, het beter gebruiken van schaars talent, speelt ook zeker mee. Ik denk dat het een combinatie van motivaties is.”

Is het vooral het generative-aspect van AI dat deze enorme groeiversnelling op diverse gebieden veroorzaakt?

Ikink: “Je moet inderdaad denk ik generative er tussen haakjes bij zetten. Maar los daarvan zit er ook een versterkend effect in generative AI, waar de meer traditionele toepassingsvormen van AI van profiteren. Daar heb je toch wel veel meer vaardigheden voor nodig. Je moest bij wijze van spreken een studie data science doen om te begrijpen wat een AI-toepassing aan inzichten opleverde. Generative AI kan in die zin ook ‘traditionele AI’ ontsluiten door je in gewone mensentaal met AI te laten praten. Dat betekent dat ook veel meer mensen toegang kunnen krijgen tot die meer traditionele AI-toepassingen op gebieden zoals machine of deep learning. Dus niet alleen biedt generative AI veel meer toepassingsvormen, het maakt ‘oudere’ AI-toepassingen ook voor veel meer mensen toegankelijk.”

“Ook op andere gebieden zal generative AI een versneller zijn. Als je kijkt naar de opkomst van digitalisering en digitale transformatie, een jaar of tien geleden, dan had je de keuze tussen kleinschalig beginnen met veel kleinere pilots, die vaak strandden in de Valley of the Proof-of-concepts. Anderzijds had je de topdown aanpak: ik heb een business proces, hoe ga ik dat met de bril van ‘digital’ opnieuw ontwerpen? Ik verwacht dat je het dilemma van de keuze tussen deze twee uiteenlopende aanvliegroutes ook bij generative AI gaat terugzien. Alleen denk ik wel dat er een veel snellere wisselwerking gaat komen tussen een topdown en een bottom up aanpak. Ik zie bedrijven die beide aanvliegroutes combineren, veel meer kans maken om tot een succesvolle bedrijfsbrede uitrol te komen.”

Is het ook nieuw dat bedrijven nu al veel meer mensen AI-vaardig maken, in plaats van eerst digitalisering uit te rollen en dan na te denken over training?

“Zeker. Je hebt de dimensie van heel veel kleine pilots doen en die naar productie schalen. Dat is echt wel iets anders dan gewoon een pilot doen, dit is een echte end-to-end benadering. En dat zie je terugkomen in de wijze waarop organisaties omgaan met digitale vaardigheden zoals het gebruik van AI-toepassingen. Het wordt meer een continue aanpak.”

“Dat blijkt ook uit ons jaarlijkse TechVision-onderzoek. Voorheen gingen bedrijven digitaliseren en werd eerst die fase afgerond, voordat er een volgende stap gezet werd. Inmiddels zie je dat de top20-30 procent van meest succesvolle bedrijven digitalisering als continue vernieuwing in hun DNA hebben opgenomen. Dat gebeurt ook bij AI. Het is geen one off, maar een continue vernieuwing. We noemen dat ook wel total enterprise re-invention. Vernieuwing is dan onderdeel van het dagelijkse werk, de dagelijkse processen. Dat is aantoonbaar succesvol in vergelijking met de traditionele aanpak van een roadmap opstellen en een projectmanager aanstellen”

Waarom wordt een goede datastrategie als grootste obstakel gezien?

“Al zijn bedrijven de afgelopen jaren gaan herkennen dat er veel waarde in data zit, veel organisaties hinken nog op twee gedachten: moeten ze vooral tijd stoppen in het consumeren van die data om er slimme inzichten uit te halen, of moeten ze de focus leggen op het structureren van die data? Waar begin je? Ik ken klanten die eerst een jaar besteden aan het op orde brengen van hun datastructuur, maar ook klanten die gewoon beginnen met inzichten uit data halen en het onderweg wel op orde halen. Ik denk dat je sneller businesswaarde realiseert met die tweede aanpak, maar zie nog wel dat veel bedrijven de eerste methode hanteren.”