CBS: clouddiensten en thuiswerken worden normaal

Vrijwel alle Nederlandse bedrijven hebben tegenwoordig een snelle internetverbinding. Tegelijkertijd werkt een groeiend aantal werknemers sinds corona thuis. Mede hierom maken organisaties steeds vaker gebruik van clouddiensten, bijvoorbeeld voor opslag van data of een werkplekomgeving. Dat concludeert het CBS in de twaalfde editie van 'ICT, kennis en economie'.

Vrijwel alle bedrijven met 10 of meer werknemers gebruiken een hoogwaardige vaste of mobiele internetverbinding zoals glasvezel, kabel, DSL of 4G/5G. Vaste verbindingen met een snelheid van ten minste 30 Mbps zijn tegenwoordig de standaard bij bedrijven. Ruim 10 procent van de bedrijven beschikte in 2021 over een internetverbinding met een downloadsnelheid van ten minste 1 Gbps. Nederlandse bedrijven beschikken over snellere internetverbindingen dan gemiddeld in Europa.

Groei mobiel internet

Een kleine twee derde van de bedrijven verstrekte in 2021 draagbare apparatuur (zoals smartphones, tablets) aan personeel voor mobiel internet, waarmee via mobiel breedband (zoals 4G) kon worden geïnternet voor het werk. In 2021 had 93 procent van de Nederlandse bedrijven met 10 of meer werkzame personen ook een eigen website, vooral om de eigen goederen of diensten te beschrijven of prijzen te tonen. Bijna 8 van de 10 bedrijven met 10 of meer werkzame personen maakten gebruik van een sociaal netwerk, zoals Facebook of LinkedIn.

In 2021 gebruikte 77 procent van het personeel bij bedrijven met 10 of meer werknemers geregeld een computer met internet voor het werk. In Nederland werkt een aanzienlijk groter deel van de werkzame personen met internet dan gemiddeld in de EU. In 2021 had 36 procent van het personeel van Nederlandse bedrijven met 10+ werknemers een laptop, tablet of smartphone met mobiel internet van het bedrijf.

Steeds meer telewerkers

In 2021 ondersteunde 83 procent van de bedrijven met 10 of meer werkzame personen telewerken (thuis of onderweg werken). Gedwongen thuiswerken als gevolg van lockdownmaatregelen hebben hier sterk aan bijgedragen. Als een bedrijf telewerken ondersteunt, hebben vaak niet alle medewerkers die mogelijkheid, gezien het soort werk (zoals vrachtwagenchauffeurs of bouwvakkers). In 2021 werkte de helft van de werknemers regelmatig buiten de bedrijfsvestiging en had van daaruit toegang tot het ICT-systeem van het bedrijf.

Begin 2021 deed de helft van de werknemers regelmatig aan telewerken, en had daarbij toegang tot de ICT-systemen van het bedrijf. Bijna driekwart van de bedrijven meldde dat in 2020 meer online vergaderingen gehouden werden dan het jaar daarvoor.

In 2020 had 12 procent van de bedrijven vacatures voor ICT-specialisten. Deze bedrijven hebben personeel aangenomen, of hadden dat willen doen, voor functies waarvoor specifieke ICT-vaardigheden vereist waren. Bijna 6 op de 10 bedrijven met ICT-vacatures had moeite deze functies te vervullen. In 2021 bood 22 procent van de bedrijven met 10 of meer werkzame personen hun personeel ICT-cursussen aan.

In 2020 heeft 26 procent van de Nederlandse bedrijven online producten of diensten verkocht, vooral in de toeristische sector. Van de logiesaccommodaties, zoals hotels en campings, verkocht 60 procent via e-commerce in 2020. Het aandeel bedrijven in Nederland met e-commerce activiteiten ligt boven het EU-gemiddelde.

Sterke adoptie cloud en IoT

Clouddiensten en Internet of Things (IoT) hebben inmiddels hun weg gevonden in het ICT-landschap van bedrijven. In 2021 maakte 66 procent van de bedrijven met 10+ werknemers gebruik van betaalde cloud- of xaaS- (as a service) diensten. De meest gebruikte vormen van clouddiensten zijn opslag van bestanden, opslag (hosting) van databases van het bedrijf en e-mail. Internet of Things (IoT)-oplossingen werden door 20 procent van de bedrijven ingezet, met name voor beveiliging en energiebesparing.

De coronacrisis heeft in 2020 en 2021 duidelijk invloed gehad op het ICT-gebruik bij bedrijven in Nederland. Vooral bedrijven in de horeca gaven aan dat ze een toename zagen van de online verkoop als gevolg van de tijdelijke gedwongen sluitingen tijdens de corona-epidemie. 20 procent van de horecabedrijven (met 10+ werknemers) haalde in 2020 minimaal een kwart van de omzet uit online verkoop.

Bijna driekwart van de zzp’ers gebruikte in 2021 zijn laptop, telefoon of tablet zowel zakelijk als privé. 27 procent van de zzp’ers gebruikte ICT-voorzieningen van bedrijven waarvoor zij opdrachten uitvoerden. Van de zzp’ers beschikte 79 procent over een eigen vaste internetverbinding in 2021. Openbare wifi werd door 17 procent van de zzp’ers gebruikt voor zakelijke werkzaamheden.

Verder maakte 28 procent van de zzp’ers vorig jaar gebruik van (betaalde) clouddiensten. Zij sloegen bijvoorbeeld bestanden op in de cloud of gebruikten office-software (zoals Microsoft 365) die draaide in de cloud.