Drie hogescholen doen samen onderzoek om cyberweerbaarheid te versterken

Steeds meer organisaties zien de noodzaak van cyberweerbaarheid. Zij zien dat naast techniek ook de mens een belangrijke rol speelt. Om de cyberweerbaarheid van organisaties te versterken, doen De Haagse Hogeschool, Hogeschool Saxion en NHL Stenden Hogeschool samen praktijkgericht onderzoek. Het Regieorgaan SIA heeft de drie hogescholen en een groot consortium van maatschappelijke partners een prestigieuze SPRONG-subsidie toegekend. Over het belang hiervan een gesprek met Rutger Leukfeldt, lector Cybercrime & Cybersecurity van De Haagse Hogeschool en penvoerder van het Expertisenetwerk Cyberweerbaar Nederland.

Om de kwaliteit en impact van het hbo-onderzoek in Nederland te bevorderen, financiert het Regieorgaan SIA, onderdeel van NWO, dit onderzoek en stimuleert het de samenwerking tussen hogescholen, het bedrijfsleven en publieke instellingen. Eén van die SIA-financieringsstromen is de SPRONG-subsidie.

Belangrijke sprong vooruit

Rutger: “Dit is geen subsidie voor een specifiek onderzoeksproject, maar bedoeld om een bestaande, succesvolle samenwerking verder te ontwikkelen. De SPRONG-financiering heeft een looptijd van acht jaar. In ons Expertisenetwerk Cyberweerbaar Nederland kunnen Hogeschool Saxion, NHL Stenden Hogeschool en De Haagse Hogeschool met deze middelen een belangrijke sprong vooruit maken in hun samenwerking op het thema cyberweerbaarheid. Met deze toekenning, erkent SIA niet alleen het belang van het thema, maar ook van de waardevolle samenwerking die wij als expertisenetwerk hebben opgebouwd.”

Onderliggende processen

Het onderzoek van het Expertisenetwerk Cyberweerbaar Nederland focust op the human factor. Rutger: “Op de mens achter de dader en de mens achter het slachtoffer. Technisch is cybercrime een zich razendsnel ontwikkelende misdaadsoort. Juist daarom is het van belang om meer inzicht te krijgen in de gelijkblijvende onderliggende processen. Want die zijn er ook. Bijvoorbeeld bepaalde voor criminelen cruciale stappen binnen hun werkwijze of psychologische processen waardoor organisaties de risico’s blijven onderschatten. Daar richt ons consortium zich op. Dit is van groot belang omdat meer inzicht in deze processen ervoor zorgt dat het helemaal niet zo belangrijk meer is dat cybercriminelen steeds slimmere technieken toepassen.”

Ecosysteem

Er is veel werk aan de winkel. Hoe gaan de drie hogescholen de taken verdelen? Rutger: “De betrokken hogescholen zitten allemaal in een eigen regio. We stellen onderzoekers aan die binnen de regio’s constant in contact staan met de maatschappelijke partners. Die partners – bedrijven, koepelorganisaties en gemeenten – brengen ook allemaal zelf capaciteit hiervoor in. Hierdoor zijn de verbindingen tussen het onderzoek en de praktijk constant en vormt zich een ecosysteem, waarin je van elkaar weet wat je doet en elkaar voortdurend kunt versterken. We starten dus bewust vanuit de regio. Je moet het eerst goed doen in het klein, voordat je doorgroeit. Maar uiteindelijk gaan we met deze SPRONG-groep wel nationale impact genereren. Nu al werken we veel samen met koepelpartijen zoals MKB Nederland, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en het Digital Trust Center.”

Meer synergie

Wat gaat er direct veranderen, nu de SPRONG-subsidie is toegekend? “De samenwerking met de andere hogescholen en partijen was succesvol maar ook vaak ad hoc. Als er een kans voorbij kwam, dan sprongen we daarop in. Goede contacten met de praktijk waren er ook al, maar op een gegeven moment heb je simpelweg niet genoeg tijd om met alle belangrijke partners goed contact te houden. Dus ook dat was nog te ad hoc. Dit professionaliseren we nu. We maken senior onderzoekers vrij om dit te doen en gaan goede mensen werven die onder meer als taak krijgen om het netwerk te versterken en om de agenda’s van de hogescholen en de maatschappelijke partners zo te zetten dat er meer synergie ontstaat en we écht met z’n allen naar voren blijven kijken.”

Valorisatie

Hoe zorgen jullie ervoor, dat de onderzoeksresultaten van het Expertisenetwerk Cyberweerbaar Nederland straks doorvloeien naar het hele mkb, naar het grootbedrijf, naar de overheid, naar de burgers? Rutger: “Als het gaat om de valorisatie van het onderzoek moet dat ecosysteem ervoor gaan zorgen dat er een constante vraagarticulatie is: wat speelt er nu, wat op de langere termijn, waar is behoefte aan? Dat wordt opgehaald vanuit de praktijk. De resultaten ervan worden niet alleen gepubliceerd, maar vinden ook via dat ecosysteem hun weg weer naar de praktijk.”

Bange criminelen?

Denk je dat de cybercriminelen bang zijn geworden van deze toekenning? Rutger: “Die zitten niet stil. Nu wij veel meer kunnen gaan doen, garandeert dat niet dat zij minder slachtoffers maken. Maar als we niets doen, zullen er met het oog op de ontwikkelingen van de afgelopen jaren waarschijnlijk veel méér slachtoffers vallen. Alles wat we kunnen doen om ze beter te begrijpen, om beter te kunnen begrijpen hoe we hen kunnen tegenhouden, dat zal helpen. Of zij daar dan bang van worden, weet ik niet. Of we het hen veel moeilijker gaan maken, dat weet ik zeker.”