Staatssecretaris: Geen ruimte voor geplande veroudering in circulaire economie

Bontenbal stelden de Kamervragen naar aanleiding van een onderzoek van de Franse overheid naar de werkwijze van Apple. Hierin is in kaart gebracht in hoeverre Apple probeert te voorkomen dat onafhankelijke reparateurs producten kunnen repareren. Bijvoorbeeld doordat vervangende onderdelen niet zo maar worden herkend door Apple-apparaten.

'Repareerbaarheid dient de norm te zijn'

In haar reactie stelt Heijnen dat het van belang is onderscheid te maken tussen dergelijke praktijken die reparatie bemoeilijken, en het gepland verouderen van apparaten. In dit laatste geval gaat het om situaties waarin apparaten zijn ontworpen om vroegtijdig gebreken te vertonen, waardoor apparaten korter bruikbaar zijn dan consumenten mogen verwachten. Repareerbaarheid van apparaten dient in een circulaire economie dan ook de norm te zijn.

De staatssecretaris benadrukt dat voor geplande veroudering geen ruimte is. Over dit fenomeen zijn relatief weinig cijfers beschikbaar. Onder meer doordat in de praktijk moeilijk vastgesteld kan worden dat fabrikanten producten bewust versneld laten verouderen. Wel blijkt uit Europees onderzoek dat consumenten met dit fenomeen in de praktijk vaker te maken krijgen of dit zo ervaren. Het gaat daarbij met name om ICT-producten.

Ecodesign-richtlijn

Het verbeteren van de repareerbaarheid van apparaten en daarmee de levensduur is volgens staatssecretaris Heijnen 'bij uitstek een Europese aangelegenheid, gezien de interne markt'. De staatssecretaris verwijst hierbij naar de Europese Ecodesign richtlijn, die al aandacht besteed aan de levensduur of repareerbaarheid van energiegerelateerde apparaten. Onder meer door minimumeisen te stellen aan de levensduur van elektrische motoren in stofzuigers en stofzuigerslangen, of aan de levensduur van batterijen in smartphones en tablets. Op dit moment wordt onderhandeld over de vervanging van de Ecodesign-richtlijn door een verordening.