Initiatiefnota: 'Nederlandse overheid moet overstappen op Rijksmaildienst en Rijkschatdienst'
De politieke partijen NSC en Groenlinks-PvdA roepen in een initiatiefnota op tot het oprichten van een Rijksmaildienst en Rijkschatdienst. Deze moeten een alternatief vormen voor services van grote techbedrijven. Ook stelt de initiatiefnota als doel dat binnen vijf jaar 30 procent van de clouddiensten die de Nederlandse overheid gebruikt van Nederlandse makelij zijn.
De partijen noemen het van belang de afhankelijkheid van Amerikaanse aanbieders af te bouwen. "De overheid dient zelf zo veel mogelijk over te stappen op het gebruik van op open standaarden gebaseerde Nederlandse of Europese software en applicaties. Nederlandse overheden zijn namelijk te afhankelijk geworden van de software en applicaties van grote internationale bedrijven. Dit betekent bijvoorbeeld dat de overheid geen alternatieven heeft in de situatie dat deze bedrijven vervelende voorwaarden stellen op het gebied van datagebruik en overige clouddienstverlening. Dat is extra onwenselijk in combinatie met het eerder benoemde aspect van het wegvloeien van kennis en middelen door deze steeds groter wordende afhankelijkheid. Hierdoor moeten er namelijk steeds gevoeligere systemen aan deze bedrijven worden overgedragen", schrijven NSC en GroenLinks-PvdA in de nota.
'Eerlijke en transparante aanbestedingseisen'
De partijen pleiten onder meer voor eerlijke en transparante aanbestedingseisen, waaraan ook alternatieve aanbieders kunnen meedoen. "Niet langer mag door departementen naar leveranciers ‘toegeschreven’ worden en terminologie specifiek voor aanbieders als Microsoft 365 of AWS moet uit aanbestedingen blijven. In plaats daarvan moeten er eerlijke, transparante aanbestedingseisen komen waarbij ook alternatieve aanbieders mee kunnen doen", aldus de initiatiefnota.
Ook pleiten de partijen onder meer voor het als randvoorwaarde stellen van een vlotte exitstrategie en open standaarden de norm maken. Daarnaast moet de rolverdeling duidelijk worden voor het handhaven an de strategische autonomie van de Nederlandse overheid op het gebied van ICT. "Door een gebrekkige rolverdeling voelt niemand zich écht verantwoordelijk voor het handhaven van de strategische autonomie. Kom met een wijziging van het Besluit CIO-stelsel Rijksdienst zodanig dat de CIO Rijk in zijn taakstelling verantwoordelijk wordt voor het waarborgen van de Nederlandse langetermijnbelangen op strategische (digitale) autonomie binnen de Rijksoverheid. Door de verantwoordelijkheid voor besluiten over (grote) ICT-aanbestedingen te beleggen bij de CIO Rijk, monitort deze de rijksbrede langetermijndoelen op het gebied van strategische autonomie."
De volledige initiatiefnota is hier beschikbaar.