Gartner: Voor veel GenAI-projecten valt het doek na proof of concept-fase

"Na de hype van vorig jaar zijn leidinggevenden ongeduldig om rendement te zien op GenAI-investeringen, maar organisaties worstelen om waarde te bewijzen en te realiseren. Naarmate de reikwijdte van initiatieven groter wordt, wordt de financiële last van het ontwikkelen en implementeren van GenAI-modellen steeds meer gevoeld", licht Rita Sallam, Distinguished VP Analyst bij Gartner toe.

Nieuwe zakelijke kansen creëren

Een grote uitdaging voor organisaties is het rechtvaardigen van de aanzienlijke investering in GenAI voor productiviteitsverbetering, wat moeilijk direct kan worden vertaald in financieel voordeel, aldus Gartner. Veel organisaties maken gebruik van GenAI om hun bedrijfsmodellen te transformeren en nieuwe zakelijke kansen te creëren. Deze implementatiebenaderingen brengen echter aanzienlijke kosten met zich mee, variërend van $ 5 miljoen tot $ 20 miljoen (zie afbeelding 1).

Afbeelding 1: Kosten gemaakt bij verschillende GenAI-implementatiebenaderinge

Bron: Gartner (juli 2024)

'Geen one size fits all'

"Helaas is er geen one size fits all met GenAI en zijn de kosten niet zo voorspelbaar als bij andere technologieën", aldus Sallam. "Wat u uitgeeft, de use cases waarin u investeert en de implementatiebenaderingen die u kiest bepalen allemaal de kosten. Of u nu de markt verstoort en overal AI wilt implementeren, of u zich conservatiever richt op productiviteitswinst of het uitbreiden van bestaande processen, elk heeft verschillende niveaus van kosten, risico, variabiliteit en strategische impact."

Ongeacht de AI-ambitie geeft onderzoek van Gartner aan dat GenAI een hogere tolerantie vereist voor indirecte, toekomstige financiële investeringscriteria in plaats van directe return on investment (ROI). Historisch gezien voelden veel CFO's zich niet op hun gemak bij investeringen voor indirecte waarde in de toekomst. Deze terughoudendheid kan de investeringsallocatie scheeftrekken naar tactische versus strategische resultaten.

Waarde varieert per use case

Eerdere gebruikers in verschillende branches en bedrijfsprocessen melden een reeks bedrijfsverbeteringen die variëren per use case, type baan en vaardigheidsniveau van de werknemer. Volgens een recent onderzoek van Gartner meldden respondenten gemiddeld 15,8% omzetstijging, 15,2% kostenbesparingen en 22,6% productiviteitsverbetering. Het onderzoek onder 822 bedrijfsleiders is uitgevoerd tussen september en november 2023.

"Deze gegevens dienen als een waardevol referentiepunt voor het beoordelen van de bedrijfswaarde die voortvloeit uit innovatie van het GenAI-bedrijfsmodel", aldus Sallam. "Maar het is belangrijk om de uitdagingen bij het schatten van die waarde te erkennen, aangezien de voordelen zeer bedrijfs-, use case-, rol- en personeelsspecifiek zijn. Vaak is de impact niet meteen zichtbaar en kan deze zich na verloop van tijd manifesteren. Deze vertraging doet echter niets af aan de potentiële voordelen."

Hoe groot is de bedrijfsimpact?

Organisaties kunnen door het analyseren van de bedrijfswaarde en de totale kosten van innovatie van het GenAI-bedrijfsmodel de directe ROI en toekomstige waarde-impact vaststellen. Dit is een cruciaal hulpmiddel voor het nemen van weloverwogen investeringsbeslissingen over GenAI-bedrijfsmodelinnovatie.

"Als de bedrijfsresultaten aan de verwachtingen voldoen of deze overtreffen, biedt dit een kans om investeringen uit te breiden door GenAI-innovatie en -gebruik op te schalen naar een bredere gebruikersbasis of door het te implementeren in extra bedrijfsafdelingen", aldus Sallam. "Als ze echter tekortschieten, kan het nodig zijn om alternatieve innovatiescenario's te verkennen. Deze inzichten helpen organisaties om middelen strategisch toe te wijzen en het meest effectieve pad voorwaarts te bepalen."

Klanten van Gartner kunnen meer lezen in het rapport 'Calculating the ROI on GenAI Business Model Innovation.' Lees meer in de gratis Gartner-webinar "What Mature Organizations Do Differently for AI Success."