Cloud services markt: voortdurende consolidatie én aanhoudende groei

Dit blijkt uit een marktstudie van BDO Deal Advisory over de ontwikkelingen in Europa binnen de domeinen Infrastructure as a Service (IaaS) en Platform as a Service (PaaS) en de recente kwartaalupdate van BDO Tech M&A.

De wereldwijde markt voor cloud services is in 2024 gegroeid met ruim 230% ten opzichte van 2020 tot een omzet van 320,5 miljard euro, terwijl deze binnen Europa met ruim 200% gegroeid tot een omzet van 64 miljard euro. De verwachting is dat deze groei zich in de komende jaren (versneld) voortzet. De top 3 grootste public cloud service providers (Amazon Web Services, Microsoft en Google) binnen IaaS & PaaS hebben gezamenlijk momenteel meer dan 72% van de wereldwijde markt in handen. De verwachting is dat ook dit percentage verder zal groeien. Tot en met 2028 wordt verwacht dat de markt ten opzichte van 2024 bijna verdubbelt tot een niveau van 585 miljard euro wereldwijd. Europa is daarbij de derde grootste cloud services markt en zal naar verwachting groeien in lijn met de wereldwijde trends, met een CAGR van 23,1%, over de periode 2020-2028 tot een omzet van €110,4 miljard in 2028.

Europese cloud bedrijven hebben ondanks de groei van hun omzet marktaandeel verloren, omdat zij niet over zoveel middelen beschikken als de toonaangevende Amerikaanse leveranciers om significante kapitaalinvesteringen te doen (meer dan €4 miljard per kwartaal). Europese spelers hebben zich daarom voornamelijk gericht op het bedienen van lokale klantgroepen met specifieke lokale (al dan niet wettelijke) behoeften, soms als partners van de grote Amerikaanse cloud providers.

Trends

De belangrijkste technologische trends, waaronder AI, IoT, remote en hybride werken, VR/AR, enz., leiden tot groeiende aandacht van Europese bedrijven voor cloud migratie, omdat dit laatste het gebruik van deze nieuwe technologieën mogelijk maakt via het gebruik van cloud infrastructuur. Meer dan de helft van de Nederlandse bedrijven (60%) draait of plant momenteel om hun AI-workloads in de cloud te draaien vanwege de schaalbaarheid, samenwerking en kostenbesparingen die het biedt, terwijl het draaien van AI on-premises kan leiden tot technische beperkingen zoals een gebrek aan datacenter ruimte of hoog stroomverbruik. IaaS en PaaS zullen dan ook naar verwachting beide groeien, maar in Europa wordt verwacht dat het PaaS segment sneller groeit dan de IaaS markt. Voor het PaaS-segment van de Europese cloud services markt wordt een groei van marktaandeel van 44% in 2020 tot 54% in 2028 verwacht, mede gedreven door de groeiende vraag van bedrijven die betrokken zijn bij softwareontwikkeling. Het belangrijkste voordeel van PaaS is namelijk dat het klanten in staat stelt om applicaties sneller en kosten-effectiever te bouwen, testen, implementeren, uitvoeren, updaten en op te schalen dan wanneer ze hun eigen on-premises platform moeten bouwen en beheren.

Europa

De Europese cloud services markt kan worden verdeeld in drie groepen bedrijven op basis van de schaal van hun activiteiten en marktaandeel. Naast de hyperscalers zoals AWS, Microsoft en Google staan grote Europese en/of Amerikaanse cloud vendors zoals VMWare, IBM en Deutsche Telekom. De grootste groep bestaat echter uit kleine en middelgrote nationale en regionale Europese bedrijven. Deze groep omvat verschillende soorten bedrijven, waarbij sommige zich uitsluitend richten op cloud

services en andere actief zijn in het algemene IT-services veld, zoals cybersecurity en managed IT-services, het aanbieden van IT-infrastructuurdiensten en oplossingen, telecommunicatie, cloud- en webhosting services, enz. De meeste bedrijven combineren daarbij private cloud services, gebaseerd op de infrastructuur van hun eigen datacenters, met public cloud services die worden geleverd via hyperscale-oplossingen (Amazon, Microsoft en Google). Sommige marktspelers bieden daarnaast ook hybride en multi-cloud services aan.

Nederland

In de Nederlandse cloud services markt zijn verschillende grote en middelgrote aanbieders actief, zoals Leaseweb, Intermax en Uniserver, maar er zijn ook een aantal kleinere bedrijven actief. De grotere marktspelers in Nederland zijn vaak actief in het algemene IT-services veld en bieden een combinatie van private cloud gebaseerd op de lokale datacenters die ze exploiteren en public cloud services die worden geleverd via hyperscalers'-oplossingen. De nadruk van Nederlandse leveranciers ligt er daarbij vaak op dat cloud services worden geleverd op basis van de binnenlands gevestigde infrastructuur, wat klanten een hogere transparantie en veiligheid biedt van opgeslagen data.

België

De Belgische markt kent een groot aantal IaaS- en PaaS-serviceproviders, welke actief zijn in de Benelux-regio en andere Europese landen. Belgische leveranciers bieden doorgaans private en public cloud services naast andere IT-oplossingen, zoals cybersecurity en moderne werkplekken, waardoor ze vanuit een fullservice approach kunnen inspelen op de behoeften van klanten. De meerderheid van de toonaangevende lokale cloud service providers in België is al overgenomen door strategische kopers (al dan niet ondersteund door PE-bedrijven), maar er zijn nog steeds een aantal zelfstandige bedrijven actief in de markt.

Duitsland

De Duitse markt loopt in de cloud transitie achter op andere landen en veel Duitse bedrijven werken nog vanuit een on-premise basis. Op de Duitse cloud services markt zijn een groot aantal kleine en middelgrote providers actief, die voornamelijk publieke en private cloud services en oplossingen aan lokale MKB's leveren. De cloud services markt in Duitsland wordt bediend door zowel IT-infrastructuur providers, zoals hosting en managed cloud, als traditionele IT-services bedrijven die cloud, cybersecurity en bedrijfs-IT-oplossingen bieden. Een aanzienlijk aantal kleine onafhankelijke bedrijven is actief op de Duitse markt en biedt IaaS-diensten vanuit datacenters die zich op Duits grondgebied bevinden.

Spanje

Cloud services voor lokale MKB's in Spanje worden geleverd door verschillende kleine en middelgrote nationale leveranciers die IT-infrastructuuroplossingen en andere IT-diensten aanbieden. Spaanse cloud leveranciers zijn actief in verschillende industrieën en sectoren en bieden alle drie de belangrijkste lagen van cloud services aan, via private, public of hybride cloud-oplossingen. Ondanks de voortdurende consolidatie in de Spaanse cloud services in de afgelopen jaren, zijn er nog steeds veel onafhankelijke private bedrijven actief op de lokale markt.

Valuation multiples

De Europese cloud services markt wordt sinds langere tijd gekenmerkt door de grote interesse van PE-bedrijven vanwege het recurring omzet karakter, hoge marges en aanzienlijk groeipotentieel van bedrijven die actief zijn op de markt. Er is de afgelopen jaren actieve consolidatie geweest in de Europese cloud services markt, waarbij grote leveranciers gesteund door PE hun concurrentiepositie versterkten door middel van fusies en overnames. 

In 2020 werden de waarderingsmultiples van cloud service providers sterk gedreven door een (Covid gedreven) versnelling van de digitale transformatie en cloud migratie van bedrijven. In 2021 was daarentegen sprake van een lichte daling en vanwege de ongunstige macro-omgeving daalden de waarderingen van cloud services bedrijven gedurende 2022 in lijn met de trend binnen de bredere TMT-sector. 

Vanwege de groeiende interesse van bedrijven in AI, en omdat cloud services de implementatie van deze technologie faciliteren, normaliseerden multiples echter weer vanaf 2023. Uit de ‘Market Multiples & Valuation Trends’ editie van juni 2024 welke BDO Deal Advisory periodiek opstelt, blijkt een gemiddelde EV/EBITDA multiple voor de cloud services-industrie van 10,8x hetgeen beperkt hoger ligt dan de EV/EBITDA multiple voor de bredere TMT-sector (10,0x).