IT-vacatures in vrije val: veertig procent minder banen in Q3 2024

40% minder IT-vacatures ten opzichte van Q3 2023

In het derde kwartaal van 2024 is het aantal openstaande IT-vacatures in Nederland gedaald naar 6.897, wat een daling van 21,8% betekent ten opzichte van het tweede kwartaal van 2024, toen er nog 8.822 vacatures waren. Vergelijkbaar met dezelfde periode vorig jaar is dit zelfs 40%! Vooral in regio’s zoals Noord-Holland en Zuid-Holland is er een aanzienlijke afname te zien, met dalingen van respectievelijk 19,6% en 20%.

De impact is echter het grootst in kleinere regio's zoals Friesland en Drenthe, waar de vacatures respectievelijk met 24% en 37% zijn afgenomen. Hoewel de daling in de grotere regio's iets minder drastisch is, laten ook Zuid-Holland en Noord-Holland dalingen van 2-3% zien.

Daarnaast blijft de invultijd van vacatures toenemen. Bij directe werkgevers bedraagt de invultijd nu gemiddeld 39 dagen, terwijl deze bij intermediairs 25 dagen is.

Stopzetten van freelance inhuur door grote bedrijven

Naast de daling in vacatures kondigden verschillende grote bedrijven in de beveiligings- en zorgsector, zoals Securitas, Securion, G4S, Trigion, Libertas Leiden, SWZ Zorg en Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis, te stoppen met het inhuren van zzp'ers. Deze beslissing is rechtstreeks het gevolg van strengere regelgeving,

Door de nieuwe wetgeving in 2026, de Wet VBAR, en de voorgenomen handhaving in 2025 op schijnzelfstandigheid, wordt het inhuren van freelancers minder aantrekkelijk voor bedrijven. Dit heeft niet alleen directe gevolgen voor de kostenstructuur van bedrijven, maar ook voor de vraag naar flexibiliteit binnen het personeelsbestand. Daarnaast heeft het toegang hebben tot specialistische kennis ook gevolgen; bedrijven zullen vaker op zoek moeten gaan naar vaste medewerkers om deze kennis in huis te houden. Deze ontwikkeling kan leiden tot een verdere afname van de vraag naar zelfstandigen in sectoren zoals IT, waar freelancers traditioneel een belangrijke rol spelen bij het vervullen van specialistische functies.

Tekort aan ICT-professionals dreigt door stagnerende instroom in onderwijs

De instroom van ICT-studenten op zowel mbo- als hbo-niveau blijft de afgelopen jaren achter bij de groeiende vraag naar gekwalificeerde professionals. Hoewel jaarlijks zo'n 24.000 studenten aan ICT-gerelateerde opleidingen beginnen, stroomt slechts de helft daadwerkelijk door naar een baan in de ICT-sector. Dit is problematisch gezien de aanhoudende krapte op de arbeidsmarkt. Vooral in regio’s zoals Zuid-Holland en Noord-Holland blijft de instroom hoog, maar in andere provincies zoals Drenthe en Zeeland zijn er aanzienlijke tekorten. Bedrijven vragen daarnaast om steeds meer specifieke technische en soft skills, waaronder Python, SQL, zelfstandigheid en communicatieve vaardigheden.

Latente kansen: De stille zoekers in de IT-markt

In het derde kwartaal van 2024 zijn er duidelijke trends zichtbaar in de arbeidsmarktactiviteit. 7% van de professionals is actief op zoek naar een nieuwe baan, een lichte stijging vergeleken met voorgaande kwartalen en jaren, toen dit percentage tussen de 1% en 5% lag. De groep die niet op zoek is, blijft stabiel met 45%, consistent met eerdere periodes. Latent zoekenden vormen met 46% de grootste groep, een stijging ten opzichte van eerdere kwartalen waarin dit percentage rond de 37% lag. Deze toename is mogelijk te verklaren door de vakantieperiode. Deze groep blijft belangrijk voor recruiters.

Reistijd is steeds belangrijker geworden. Uit de cijfers blijkt dat de gemiddelde maximale reistijd voor IT-professionals nu 43 minuten enkele reis bedraagt.

Vergrijzing van de beroepsbevolking

De IT-sector blijft sterk afhankelijk van oudere werknemers met veel kennis. In Q3 2024 bestond 45% van de werknemers uit mensen tussen de 35 en 49 jaar, en maar liefst 38% van de IT-professionals is ouder dan 50 jaar. Jongere werknemers, met name in de leeftijdsgroep van 24-34 jaar, maken slechts 17% uit van de totale beroepsbevolking. Dit duidt op een vergrijzing van de sector, wat op lange termijn een knelpunt kan vormen, aangezien oudere werknemers de sector verlaten en er te weinig jong talent is om deze plaatsen op te vullen.

Grote genderkloof in de IT-sector

De verdeling tussen mannen en vrouwen binnen de IT blijft scheef. In Q3 2024 was maar liefst 78% van de IT-werkenden man, tegenover slechts 22% vrouwen. Deze genderkloof is een constante uitdaging voor diversiteit en inclusie in de sector, en heeft zich de afgelopen kwartalen niet wezenlijk verbeterd.