Premier Schoof: sterke techsector is een must voor Nederland
Dat Nederland relatief weinig nieuwe startups heeft in de technologiesector, is zeker gevaarlijk te noemen. Een sterke techsector is een must voor een sterke positie op de wereldmarkt voor technologie en voor een sterk, autonoom Europa. “Het is alarmerend als duidelijk wordt dat Nederland en Europa op het gebied van technologische innovatie zo ver achter lijkt te lopen op de VS en China”, zo stelde minister-president Dick Schoof gisteren tijdens het vijfde State of Dutch Tech-event in Den Haag, verwijzend naar een recent rapport van Mario Draghi. Tegelijkertijd schetst dit rapport volgens Schoof ook perspectief voor Europa.
Constantijn van Oranje (special envoy Techleap), premier Dick Schoof en Beau-Anne Chilla (Forward.One).
Mario Draghi, voormalig topman van de Europese Centrale Bank, waarschuwt in zijn rapport dat het Europese economiebeleid ingrijpend moet veranderen. Volgens hem zijn honderden miljarden euro's extra nodig om de Europese economie te versterken en te kunnen concurreren met grootmachten zoals China en de Verenigde Staten. Strenge regelgeving en bureaucratische barrières remmen echter de vooruitgang, iets waar ondernemers in de techsector dagelijks mee te maken hebben.
Situatie omkeren
“We moeten ons ervan verzekeren dat we als Nederland en als Europa deze situatie omkeren”, benadrukte Schoof in reactie op vragen van dagvoorzitters Constantijn van Oranje en Beau-Anne Chilla van deeptech-investeerder Forward.One. “We moeten bijblijven in de technologierace. Hoe? Door er als Europa voor te zorgen dat we een echte interne markt creëren, door het aantrekkelijker te maken voor privé kapitaal om geïnvesteerd te worden in nieuwe technologie. “Venture kapitaal moet gaan stromen in Europa zoals dat nu gebeurd in de VS en China.”
Spreker Bob Rietveld, head of data bij Techleap, had in dit kader al geschetst hoe weinig investeringen AI-startups ophalen in Nederland, vergeleken met bijvoorbeeld Zwitserland en de VS: gemiddeld 34 miljoen, versus 60 in Zwitserland en 98 in de VS. We hebben in Nederland vrij veel startups, maar te weinig ervan weten voldoende investeringen op te halen om voorbij de startfase te komen, zo was zijn boodschap.
Terug in techrace
Op de vraag van Constantijn van Oranje hoe een land als Nederland terug in de techrace kan komen, wees Schoof in eerste instantie op de goede basis die we hebben: een zeer aantrekkelijke omgeving met veel kennisinstellingen, Brainport Eindhoven en Brightlands in Limburg, veel talenten, een zeer competitieve ondernemingsgeest en veel startups met mooie producten en diensten. “We moeten dit alles samenbrengen in een structurele samenwerking, we moeten vooral niet te bang zijn voor risico’s en ons zo laten belemmeren om vooruitgang te boeken.”
En in reactie op een opmerking van Beau-Anne Chilla over de neergang van Nokia en 'Neerlands trots' ASML: “ASML moet zeker niet de Nokia van Nederland worden.” De overheid doet er volgens Schoof in ieder geval alles aan om de hierboven geschetste aantrekkelijke omgeving te bieden die voor ASML nodig is om in Nederland verder te groeien.
Duidelijke focus
Schoof benadrukte ook dat Nederland niet overal in moet investeren, maar een duidelijke focus moet hebben op een aantal sleutelgebieden. Die focus biedt de Nationale Technologiestrategie (NTS) van het ministerie van Economische Zaken, met tien technologiegebieden waarop Nederland de komende tijd extra focus wil leggen. De NTS beschrijft per onderwerp de betreffende sleuteltechnologie, de huidige positie van Nederland en de ambities voor 2035.
Momenteel loopt Nederland achter met investeringen in R&D, zoals vastgelegd in de Lissabon-norm: 2,2 versus de gewenste 3 procent van het BBP. Schoof toont zicht echter optimistisch voor de komende jaren: “Dit is de manier waarop we vooruit moeten bewegen, met een duidelijke focus op een beperkt aantal gebieden. We kunnen niet alles, we moeten keuzes maken.”
Schoof staat verder een hechte Europese samenwerking voor, waarin Nederland een grotere rol pakt. Op technologisch gebied – denk aan het recent aangekondigde Europese AI-fonds van 200 miljard euro - maar ook als het gaat om het soort gebruik.
“Iedereen vindt een nieuwe technologie zoals AI belangrijk voor de verdere ontwikkeling van de maatschappij en zelfs de hele mensheid. Natuurlijk moeten wij daar ook sterk in investeren, maar het is net zo belangrijk om te bepalen hoe je AI wel of juist niet inzet.”
Beter investeringsklimaat
Constantijn van Oranje vroeg Schoof verder nog wat de Nederlandse overheid kan en wil doen om voor startups en entrepeneurs de toegang tot kapitaal te vereenvoudigen, hoe Nederland een interessanter land voor investeerders kan worden. Volgens de minister-president is er in Nederland zeker geen sprake van gebrek aan investeringskapitaal, maar ligt het eerder aan een wat risicomijdende state-of-mind, mede gefaciliteerd door relatief strenge wetgeving – het beperken hiervan zal als een rode draad door het event heen lopen.
“Er is een zekere risico-aversie in Nederland. Men spaart liever dan dat men investeert. Die state-of-mind moet veranderen. Daarnaast kunnen we als overheid zeker werken aan een interessant financieel klimaat voor investeerders, zodat dit kapitaal ook naar de markt komt.”
Beau-Anne Chilla kreeg op haar slotvraag aan de minister-president om een gedurfde belofte een lachende reactie: “Vraag je een politicus om een gedurfde belofte te maken?” Meer serieus stelde Schoof dat de huidige regering er hard aan wil werken om het ecosysteem in Nederland te laten werken voor de techsector, voor deep tech, ontwikkeling van nieuwe technologie zoals AI en quantum. “Nederland moet in de race blijven. Er moet voldoende talent zijn, een goed klimaat voor startups én scale-ups. Dat we hier ons best voor doen, dat wil ik wel beloven.”
Meer over Overheid
Over Martijn Kregting
