Zijn er verbanden tussen Chinese telecom, Russische energie en militaire hulp aan Oekraïne?

De Ukraine Support Tracker van het Kiel Institute (ook beschikbaar op Statista) biedt een gedetailleerde uitsplitsing van militaire, financiële en humanitaire hulp die de respectievelijke bijdragen laat zien.

Voortbouwend op eerdere studies en het tweede 5G Toolbox-rapport van de Europese Commissie (2023), identificeert Strand Consult een opmerkelijke correlatie tussen afhankelijkheid van Chinese telecomapparatuur, terughoudendheid om de 5G Toolbox te implementeren en minimale militaire steun voor Oekraïne, onder bepaalde landen. Ondanks dat alle landen van de Europese Unie (EU) zich committeren aan de toolbox, loopt de implementatie achter, met name in grotere economieën, wat tot zorgen over de veiligheid leidt. De analyse onderzoekt de verbanden tussen nabijheid van Rusland en militaire hulp aan Oekraïne, en laat zien dat landen die dicht bij Oekraïne liggen, doorgaans meer steun bieden. Deze analyse benadrukt bredere geopolitieke en veiligheidsuitdagingen binnen de EU.

Critici beweren dat de cijfers van het Kiel Institute de bijdragen van landen aan de European Peace Facility (EPF) uitsluiten, die militaire hulp aan Oekraïne financiert, en wijzen op mogelijke dubbeltellingen aangezien de EPF landen vergoedt voor donaties uit hun reserves (voorheen 90%, nu 43%). Ondertussen meldt het Centre for Research on Energy and Clean Air (CREA) dat in het derde jaar van de invasie de Europese import van Russische fossiele brandstoffen (€ 21,9 miljard) de financiële hulp aan Oekraïne (€ 18,7 miljard) overtrof, wat de voortdurende afhankelijkheid van Europa op energiegebied van Rusland benadrukt.

Strand Consult houdt zich al 28 jaar bezig met de wereldwijde mobiele telecomindustrie. Velen vragen zich af wat de implicaties zijn van een tweede Trump-regering, met name voor Oekraïne, geopolitiek en de wereld. De Amerikaanse houding blijft moeilijk te voorspellen en regionale kwetsbaarheden variëren.

Het aandeel van Chinese apparatuur in de mobiele telecommunicatienetwerken van Europa

Sinds 2019 heeft Strand Consult de afhankelijkheid van in kaart gebrachte landen van Chinese apparatuur in kaart gebracht. De kaart van Europa omvat 102 mobiele netwerken in 31 Europese landen, waarbij de evolutie van 4G naar 5G-infrastructuur en vervolgens de 10 landen van het uitbreidingspakket van de EU worden opgemerkt. De laatste studie van Strand Consult (december 2024) "The Market for 5G RAN in 2024: Share of Chinese and Non-Chinese Vendors in Europe" biedt waardevolle informatie voor beleidsmakers, hoewel sommige mobiele operators ontevreden zijn dat hun aankopen zo transparant zijn gemaakt.

Strand Consult heeft ook de 5G-toolbox van de EU en de implementatie ervan in de 27 lidstaten onderzocht. Het doel van de EU 5G-toolbox is om risico's te verminderen, zoals beschreven in de onderzoeksnotitie "Acht risico's voor de 5G-toeleveringsketen van leveranciers onder invloed van vijandige landen zoals China "

Implementatie van de 5G Toolbox van de EU

In juni 2023 publiceerde de Europese Commissie het tweede 5G Toolbox-rapport, waarin de voortgang van EU-landen bij de implementatie van de 5G-toolbox van de EU wordt weergegeven. EU-lidstaten hebben meer dan 5 jaar de tijd gehad om de toolbox te implementeren, en helaas verloopt de voortgang traag bij bepaalde belangrijke leden.

Uit de nieuwe studie van Strand Consult uit 2025 blijkt dat vier landen de toolbox niet hebben geïmplementeerd: Oostenrijk, Bulgarije, Cyprus en Hongarije. Zes landen hebben een beperkte implementatie: Duitsland, Nederland, Ierland, Italië, Finland en Frankrijk. Zeven landen hebben een significante implementatie: Tsjechië, Griekenland, Polen, Spanje, Kroatië, Slovenië en Slowakije. Vervolgens hebben landen de implementatie voltooid: België, Denemarken, Portugal, Roemenië, Zweden, Luxemburg, Malta, Litouwen, Letland en Estland.

De categorieën voor verdere focus omvatten de 6 landen met gedeeltelijke implementatie en de 4 landen zonder implementatie. Merk op dat alle 27 EU-lidstaten hebben toegezegd de 5G-toolbox van de EU te implementeren.

De correlatie tussen het niveau van Chinese telecomapparatuur in Europese landen, Russische energie en militaire hulp aan Oekraïne

Uit onderzoek van Strand Consult blijkt al 6 jaar lang dat landen die de meeste Chinese telecomapparatuur kopen, achterlopen bij de implementatie van de EU 5G-toolbox. Strand Consult onderzoekt nu of en in welke mate de beleidsvoorkeur van een EU-lidstaat ook op andere gebieden kan worden waargenomen, bijvoorbeeld de consumptie van Russische energie en militaire hulp aan Oekraïne. De voorlopige resultaten suggereren een correlatie tussen het gebruik van Chinese apparatuur, de onwil om de 5G-toolbox van de EU te implementeren en de terughoudendheid om Oekraïne te ondersteunen met militaire hulp. Aan de andere kant lijkt er geen verband te zijn tussen de consumptie van Chinese apparatuur en Russisch, met uitzondering van Hongarije.

Er lijkt inderdaad een sterke correlatie te zijn tussen de landen die de meeste Chinese telecomapparatuur aanschaffen, de implementatie van de EU 5G-toolbox bagatelliseren en de terughoudendheid om Oekraïne te steunen met militaire hulp. Hier zijn de resultaten voor de relevante landen:

• Oostenrijk: 67% van de 5G-infrastructuur van Oostenrijk komt uit China. Oostenrijk heeft in 3 jaar tijd 0 euro aan militaire steun aan Oekraïne gegeven. In 2024 heeft Oostenrijk € 1,60 miljard uitgegeven aan Russische energie, wat gelijkstaat aan 0,34% van het BBP van Oostenrijk. Oostenrijk heeft 0% van het BBP van Oostenrijk aan militaire hulp verstrekt.
• Bulgarije: 65% van de 5G-infrastructuur van Bulgarije komt uit China. In 3 jaar heeft Bulgarije 0,24 miljard euro aan militaire steun aan Oekraïne geleverd. In 2024 heeft Bulgarije € 0,70 miljard uitgegeven aan Russische energie, wat gelijkstaat aan 0,74% van het BBP van Bulgarije. Bulgarije heeft 0,088% van het BBP van Bulgarije aan militaire steun geleverd.
• Hongarije: 62% van de 5G-infrastructuur van Hongarije komt uit China. Hongarije heeft 0 euro aan militaire steun aan Oekraïne gegeven in 3 jaar. In 2024 heeft Hongarije €4,10 miljard uitgegeven aan Russische energie, wat gelijkstaat aan 2,09% van het BBP van Hongarije. Hongarije heeft 0% van het BBP van Hongarije verstrekt aan militaire hulp.
• Ierland: 36% van de Ierse 5G-infrastructuur komt uit China. In 3 jaar tijd heeft Ierland 0,18 miljard euro aan militaire steun aan Oekraïne gegeven. Ierland heeft geen uitgaven aan Russische energie in 2024 gerapporteerd. Ierland heeft 0,012% van het Ierse BBP aan militaire hulp verstrekt.
• Italië: 35% van de 5G-infrastructuur van Italië komt uit China. In 3 jaar tijd heeft Italië 1,37 miljard euro aan militaire steun aan Oekraïne gegeven. In 2024 heeft Italië € 2,30 miljard uitgegeven aan Russische energie, wat overeenkomt met 0,11% van het BBP van Italië. Italië heeft 0,022% van het BBP van Italië aan militaire hulp verstrekt.
• Spanje: 32% van de 5G-infrastructuur van Spanje komt uit China. In 3 jaar tijd heeft Spanje 0,79 miljard euro aan militaire steun aan Oekraïne gegeven. In 2024 heeft Spanje € 2,60 miljard uitgegeven aan Russische energie, wat gelijkstaat aan 0,17% van het BBP van Spanje. Spanje heeft 0,018% van het BBP van Spanje aan militaire hulp verstrekt.
• Frankrijk: 13% van de 5G-infrastructuur van Frankrijk komt uit China. In 3 jaar tijd heeft Frankrijk 3,50 miljard euro aan militaire steun aan Oekraïne gegeven. In 2024 heeft Frankrijk € 3,50 miljard uitgegeven aan Russische energie, wat gelijkstaat aan 0,12% van het BBP van Frankrijk. Frankrijk heeft 0,043% van het BBP van Frankrijk aan militaire hulp verstrekt.

Deze 10 landen vormen een scherp contrast met Denemarken, een land met 5,7 miljoen inwoners dat geen telecomapparatuur uit China gebruikt. In 3 jaar tijd heeft Denemarken 7,54 miljard euro aan militaire steun aan Oekraïne gegeven. In 2024 gaf Denemarken 0,02 miljard euro uit aan Russische energie, wat overeenkomt met 0,05% van het BBP van Denemarken. Denemarken heeft 0,67% van het BBP van Denemarken aan militaire steun verstrekt. Dit betekent dat Denemarken de afgelopen drie jaar 1,88 miljard euro meer aan militaire hulp aan Oekraïne heeft verstrekt dan Frankrijk (3,50 miljard euro), Spanje (0,79 miljard euro) en Italië (1,37 miljard euro) samen.

De correlatie tussen de afstand tot de westelijke Russische grens en militaire steun aan Oekraïne 

Een onderzoek toont de afstand van de betreffende Europese hoofdstad tot de dichtstbijzijnde Russische grens en de neiging om Oekraïne te steunen met militaire hulp. De cijfers suggereren dat hoe dichter een land bij Rusland ligt, hoe waarschijnlijker het is dat het Oekraïne zal steunen met militaire hulp. De onderstaande tabel geeft de details.

Deze beleidsvoorkeur kan worden verklaard door de geschiedenis dat deze landen ofwel deel uitmaakten van de oude Sovjet-Unie (de huidige Baltische staten) of deel uitmaakten van het Warschaupact, de alliantie tussen de Sovjet-Unie en een aantal Oost-Europese landen. Het zou kunnen suggereren dat landen die eerder onder Sovjetcontrole stonden, terughoudend zijn om een ​​terugkeer van Russische agressie op een buurland te zien, en daarom Oekraïne steunen en de aankoop van Russische energie afwijzen.

De correlatie tussen de aankoop van Russische energie en Chinese telecomapparatuur

Gezien China's steun aan de Russische invasie van Oekraïne met apparatuur, Noord-Koreaanse soldaten en andere steun, heeft Strand Consult een voorlopig onderzoek gedaan naar de voorkeuren van Europese landen voor de aankoop van Russische energie en Chinese telecomapparatuur. Er kon geen correlatie worden vastgesteld. Het lijkt erop dat energieverbruik een andere reeks factoren weerspiegelt, waaronder de bestaande reeks energiebronnen, infrastructuur en historische consumptiepatronen.

Hoewel het inmiddels elf jaar geleden is dat Rusland de Krim binnenviel, zijn veel Europese landen nog steeds niet minder afhankelijk van Russische energie, ook al uiten ze politieke uitspraken tegen de invasies.

Belangrijke landen die speciale aandacht verdienen

De 27 lidstaten van de EU verschillen qua geografie, bevolking en beleidsvoorkeuren. Bepaalde landen verdienen meer uitleg omdat ze een aanzienlijke geografie en/of bevolking hebben. Deze landen zijn Frankrijk, Duitsland, Hongarije en Oostenrijk.

Frankrijk

De Franse president beschouwt zichzelf als een de facto EU-leider en criticus van de oorlog in Oekraïne, maar de Franse consumptie van Russisch vloeibaar aardgas (LNG) groeide in 2024 met 46% ten opzichte van het voorgaande jaar. Bovendien is de Franse militaire hulp aan Oekraïne beperkt, aangezien Frankrijk de grootste militaire industrie in de Europese Unie heeft. De Franse president Emmanuel Macron drong er inderdaad bij Europese landen op aan om Franse, en geen Amerikaanse, wapens te kopen. De Franse militaire steun voor Oekraïne verbleekt in vergelijking met die van Denemarken, een aanzienlijk kleiner land qua bevolking en geografie op het vasteland van Europa.

In 2020 ging de Franse halfgeleiderfabrikant STMicroelectronics een partnerschap aan met Huawei in een poging om Amerikaanse beperkingen te omzeilen. In 2022 deed Frankrijk een enorme investering in STMicroelectronics.

De Franse overheid is ook aandeelhouder van het satellietbedrijf Eutelsat. Weinig mensen weten dat Eutelsat Group de afgelopen drie jaar de distributie van Russische staatsmedia naar het Russische NTV Plus en Trikolor heeft gefaciliteerd , waarmee ongeveer 15 miljoen huishoudens in Rusland en bezette Oekraïense gebieden zijn bereikt. Ondanks de sancties van de Europese Unie die in december 2022 zijn opgelegd aan bepaalde Russische mediabedrijven, heeft Eutelsat Group nog geen actie ondernomen om deze kanalen te beperken. Als gevolg hiervan blijft de Franse satellietoperator het Zvezda-kanaal van de Russische strijdkrachten en het SPAS-kanaal van de Russisch-orthodoxe kerk uitzenden naar doelgroepen in Rusland en geannexeerde regio's van Oekraïne. In de financiële overzichten van Eutelsat over 2023 staat dat Russische activiteiten goed zijn voor 6% van de omzet. Het rapport over 2024 vermeldt geen omzetcijfers uit Rusland.

Bedrijven in Rusland staan ​​voor een harde keuze wat betreft steun aan Oekraïne: Rusland verlaten zoals Michelin, Louis Vuitton, Citroën en Chanel. Of blijven zoals Eutelsat en Poetins desinformatiecampagne steunen. Bekijk het Denis Diderot-comité voor meer informatie.

Duitsland

Er mag geen twijfel over bestaan ​​dat Duitsland de beste vriend van China is in Europa. In Berlijn ging China's beste vriend, de voormalige federale minister van Transport en Digitale Zaken Volker Wissing, naar China om te communiceren dat EU-importtarieven op Chinese auto's niet zouden worden gehandhaafd. Vervolgens tekende hij een memorandum van overeenstemming met de directeur van China's Cyberspace Administration Zhuang Rongwen over de "dialoog over grensoverschrijdend dataverkeer."

Vervolgens maakten Wissing en de snel vertrekkende Duitse regeringsleiders beleid om Chinese leveranciers Huawei en ZTE in Duitse netwerken tot 2030 en mogelijk daarna toe te laten, waardoor Duitsland op gespannen voet kwam te staan ​​met de rest van de EU-landen, de VS, het Verenigd Koninkrijk, Canada, Australië, Nieuw-Zeeland, Japan, Korea en andere democratische landen die beleid promoten om netwerken te beveiligen tegen Chinese indringing. Het besluit van Duitsland weerspiegelt de samenwerking van de Duitse overheid en operators, wiens parameters voor de hoeveelheid apparatuur en installatieperiode de aanbevelingen van alle veiligheidsexperts overstijgen. Het beleid brengt de veiligheid en beveiliging van ongeveer 85 miljoen Duitsers in gevaar en gezien de omvang van het land, de grootste economie en meest bevolkte natie, brengt het de rest van Europa in gevaar.

Huawei levert aan Duitse spoorwegen (Deutsche Bahn). Dit betekent dat er een risico is dat China de Duitse spoorwegen zou kunnen sluiten vanwege een geopolitiek conflict. De Duitse spoorwegen vormen het basisdistributiesysteem van de zware industrie in Europa.

Huawei levert ook de cloudoplossing die Deutsche Telekom levert aan particuliere bedrijven en overheden in Duitsland. In de praktijk worden de gegevens van veel Duitsers opgeslagen in een Chinese cloud.

Terwijl 60% van de marktkapitalisatie van Deutsche Telekom afkomstig is van T-Mobile USA, heeft DT het meeste gedaan om Huawei in de Europese telecominfrastructuur te houden. DT slaagt erin de autoriteiten te overtuigen door de leugen te geloven dat Huawei-netwerken veilig gemaakt kunnen worden door een nieuwe RAN-beheeroplossing te implementeren. Het is alsof je zegt dat een Windows-pc "veilig" gemaakt kan worden door de software-updateoplossing over te schakelen naar een niet-Windows-oplossing.

Hongarije

De Hongaarse leiders, die Rusland openlijk boven de EU bevoordelen, vertrouwen zwaar op Chinese 5G-infrastructuur (62%) en gaven in 2024 € 4,10 miljard (2,09% van het BBP) uit aan Russische energie, terwijl ze Oekraïne in drie jaar tijd geen militaire hulp aanboden. Hoewel de acties van Hongarije terechte kritiek van de EU opleveren, bieden andere EU-landen ook minimale of geen militaire steun aan Oekraïne, maar ontsnappen ze aan een soortgelijk toezicht.

Oostenrijk 

Oostenrijk is gebonden aan neutraliteit door het Oostenrijkse Staatsverdrag uit 1955 en de grondwet, die toetreding tot militaire allianties en de oprichting van buitenlandse militaire bases op Oostenrijks grondgebied verbiedt. Dit zou kunnen verklaren waarom Oostenrijk geen militaire hulp aan Oekraïne biedt. Dit verklaart echter niet Oostenrijks enthousiasme voor Russische energie. Zelfs drie jaar na de invasie van Oekraïne leverde Rusland 95% van Oostenrijks gas. De op één na grootste bank van Oostenrijk blijft ingebed in Rusland, ondanks ultimatums van de EU en de VS om risico's te verminderen. Tegenwoordig komt 67% van Oostenrijks 5G-infrastructuur uit China. In 2024 gaf Oostenrijk € 1,60 miljard uit aan Russische energie, wat overeenkomt met 0,34% van het Oostenrijkse BBP. Oostenrijk is een van de 4 landen die weigert de 5G-Toolbox van de EU te implementeren.

Conclusie

Europeanen denken na over de toekomst van het partnerschap met de Verenigde Staten. Veel Europeanen, die nog steeds pijn hebben van de recente gebeurtenissen, erkennen niet dat sommige Europese landen hun beloften aan de VS om meer geld uit te geven aan defensie niet zijn nagekomen. Denemarken bijvoorbeeld, dat in 2019 beloofde € 2 miljard te investeren in de verdediging van het Noordpoolgebied, deed pas in 2025 actie na druk op Groenland om die eerdere beloften na te komen. De Europese belofte om meer geld uit te geven aan de NAVO dateert inderdaad uit 2014; het tekort is al meer dan een decennium in de maak.

De toenemende consumptie in sommige EU-landen van Chinese telecomapparatuur en Russische energie verergert veiligheidsrisico's en staat haaks op gedeelde doelen. Helaas hebben belangrijke landen in Europa meer uitgegeven aan consumptie van Russische energie dan aan hulp aan Oekraïne. Omgekeerd hebben kleinere landen in de buurt van Rusland, met ervaring in de Koude Oorlog, aanzienlijke hulp geboden en de 5G Toolbox aangenomen, met uitzondering van Hongarije.

De "rip and replace" van Chinese telecomapparatuur wordt vaak verkeerd begrepen. Geen enkel EU-land heeft het volledig verwijderd; in plaats daarvan stoppen telecomoperatoren met nieuwe investeringen en faseren ze bestaande apparatuur geleidelijk uit tijdens technologische upgrades. De studie van Strand Consult meet de blootstelling aan 5G-risico's door de geïnstalleerde basis van Chinese apparatuur te beoordelen. Deze maatstaf biedt een blootstellingsrisico-indicator voor eindgebruikers en landen, een nauwkeurigere methode dan het volgen van verkooptrends van leveranciers. Deze geïnstalleerde basismethode benadrukt de werkelijke gebruikers- en nationale veiligheidsrisico's. Uitfaseringstijdlijnen, doorgaans 3-7 jaar, verlengen deze blootstelling, vooral in grote markten zoals Duitsland, waar Huawei een sterke positie behoudt vanwege tragere, China-vriendelijke beleidsmaatregelen.

Toekomst

De 5G Toolbox van de EU is een startpunt. Omdat 5G-netwerken kritieke systemen, energie, water, transport en industrie verbinden, is de beveiliging ervan van vitaal belang voor veiligheid, autonomie en nationale defensie. Naast mobiele netwerken passen Denemarken en andere landen deze risicobeoordelingsaanpak toe op bredere telecom- en infrastructuursystemen. Een nieuwe Deense wet schrijft de beoordeling van telecommunicatieapparatuur voor en vereist verwijdering van apparatuur van niet-vertrouwde leveranciers. Deze Investment Screening Act vormt de basis voor de Deense nationale strategie voor cyber- en informatiebeveiliging. De beoordeling wordt uitgevoerd door het Centre for Cyber ​​Security ( CFCS ).

Voor meer discussie over de defensieovereenkomst en het beleid tussen de VS en de EU, zie de opmerkingen van John Strand op 37 min 30 seconden in de nieuwste podcast van Telecoms.com