AI voedt explosieve stijging elektriciteitsvraag datacenters
Een baanbrekend nieuw rapport van het Internationaal Energieagentschap (IEA) onthult dat artificiële intelligentie (AI) de komende jaren een enorme toename van de elektriciteitsvraag vanuit datacenters wereldwijd zal veroorzaken. Tegelijkertijd biedt AI aanzienlijke mogelijkheden om kosten te verlagen, concurrentievermogen te vergroten en emissies in de energiesector te verminderen.

Het verschenen speciale IEA-rapport, getiteld Energy and AI, biedt de meest uitgebreide en datagedreven wereldwijde analyse tot nu toe van de groeiende verbindingen tussen energie en AI. Het rapport is gebaseerd op nieuwe datasets en uitgebreid overleg met beleidsmakers, de technologiesector, de energie-industrie en internationale experts. Het voorspelt dat de elektriciteitsvraag van datacenters wereldwijd tegen 2030 meer dan zal verdubbelen tot ongeveer 945 terawattuur (TWh), iets meer dan het totale elektriciteitsverbruik van Japan vandaag. AI zal de belangrijkste aanjager van deze stijging zijn, waarbij de elektriciteitsvraag van AI-geoptimaliseerde datacenters naar verwachting tegen 2030 meer dan zal verviervoudigen.
In de Verenigde Staten zal het stroomverbruik van datacenters naar verwachting bijna de helft van de groei van de elektriciteitsvraag tussen nu en 2030 voor zijn rekening nemen. Gedreven door het gebruik van AI zal de Amerikaanse economie in 2030 naar verwachting meer elektriciteit verbruiken voor de verwerking van data dan voor de productie van alle energie-intensieve goederen gecombineerd, waaronder aluminium, staal, cement en chemicaliën. In meer ontwikkelde economieën zullen datacenters naar verwachting meer dan 20% van de groei van de elektriciteitsvraag tussen nu en 2030 aandrijven, waardoor de energiesector in die economieën weer op een groeipad komt na jaren van stagnerende of dalende vraag in veel van hen.
Volgens het rapport zal een diversiteit aan energiebronnen worden aangeboord om aan de stijgende elektriciteitsbehoeften van datacenters te voldoen, hoewel hernieuwbare energie en aardgas naar verwachting de leiding zullen nemen vanwege hun kostenefficiëntie en beschikbaarheid in belangrijke markten.
Datacenters
"AI is vandaag een van de grootste verhalen in de energiewereld - maar tot nu toe ontbrak het beleidsmakers en markten aan de instrumenten om de brede impact volledig te begrijpen," aldus IEA-directeur Fatih Birol. "De wereldwijde elektriciteitsvraag van datacenters zal de komende vijf jaar naar verwachting meer dan verdubbelen en in 2030 evenveel elektriciteit verbruiken als heel Japan vandaag. De effecten zullen in sommige landen bijzonder sterk zijn. In de Verenigde Staten zullen datacenters bijvoorbeeld bijna de helft van de groei van de elektriciteitsvraag voor hun rekening nemen; in Japan meer dan de helft; en in Maleisië maar liefst een vijfde."
Het rapport benadrukt de aanzienlijke onzekerheden die blijven bestaan, van de macro-economische vooruitzichten tot hoe snel AI zal worden geadopteerd. Het merkt ook vragen op over hoe capabel en productief AI zal worden, hoe snel efficiëntieverbeteringen zullen plaatsvinden en of knelpunten in de energiesector kunnen worden opgelost.
Volgens het rapport kan AI sommige spanningen op het gebied van energiezekerheid versterken, terwijl het kan helpen andere aan te pakken. Cyberaanvallen op energiebedrijven zijn de afgelopen vier jaar verdrievoudigd en geavanceerder geworden door AI. Tegelijkertijd wordt AI een cruciaal instrument voor energiebedrijven om zich tegen dergelijke aanvallen te verdedigen. Een andere zorg op het gebied van energiezekerheid betreft de groeiende vraag naar kritieke mineralen die worden gebruikt in de apparatuur van de datacenters die AI aandrijven. Het rapport bevat de eerste schattingen van de vraag van datacenters naar kritieke mineralen, waarvan de wereldwijde aanvoer vandaag sterk geconcentreerd is.
Emissies
Hoewel de toename van de elektriciteitsvraag voor datacenters naar verwachting de emissies zal verhogen, zal deze toename klein zijn in de context van de totale energiesector en kan deze mogelijk worden gecompenseerd door emissiereducties die door AI mogelijk worden gemaakt als de technologie breed wordt geadopteerd, aldus het rapport. Bovendien, naarmate AI steeds integraler wordt in wetenschappelijke ontdekkingen, concludeert het rapport dat het innovatie in energietechnologieën zoals batterijen en zonne-PV zou kunnen versnellen.
"Met de opkomst van AI staat de energiesector aan de vooravond van een van de belangrijkste technologische revoluties van onze tijd," aldus Dr. Birol. "AI is een instrument, mogelijk een ongelooflijk krachtig instrument, maar het is aan ons - onze samenlevingen, regeringen en bedrijven - hoe we het gebruiken. Het IEA zal de data, analyses en fora voor dialoog blijven leveren om beleidsmakers en andere belanghebbenden te helpen de weg vooruit te vinden, terwijl de energiesector de toekomst van AI vormgeeft - en AI de toekomst van energie vormgeeft."
Volgens het rapport moeten landen die willen profiteren van het potentieel van AI snel nieuwe investeringen in elektriciteitsopwekking en -netwerken versnellen, de efficiëntie en flexibiliteit van datacenters verbeteren en de dialoog tussen beleidsmakers, de technologiesector en de energie-industrie versterken.
Energie
Het rapport maakt deel uit van het groeiende werk van het IEA dat de diepere banden tussen energie en AI analyseert. Het bouwt voort op de Global Conference on Energy and AI die het IEA in december 2024 organiseerde - de grootste conferentie over dit onderwerp tot nu toe - en de bijdragen van het Agentschap aan de AI Action Summit die in februari werd voorgezeten door Frankrijk en India. Het IEA zal binnenkort ook een nieuw Observatory on Energy, AI and Data Centres lanceren, dat de meest uitgebreide en recente data wereldwijd zal verzamelen over de elektriciteitsbehoeften van AI, naast het volgen van geavanceerde AI-toepassingen in de energiesector.
Naast het rapport publiceert het IEA een nieuwe AI-agent om lezers te helpen met de bevindingen te interageren. De AI-agent is beschikbaar op de hoofdpagina van het rapport en beantwoordt vragen over de inhoud van het rapport op een eenvoudige en conversatieve manier.